Een hielspoor en peesplaatontsteking zorgen voor pijn en stijfheid met name rond de hiel. Met name na de nachtrust is de voet in de ochtend erg stijf en zijn de eerste paar stappen vaak het pijnlijkste. Het is een vervelende klacht die behoorlijk kan beperken in het dagelijks leven. Gelukkig weet de podotherapeut raad!
Hielspoor/ peesplaatontsteking (fasciitis plantaris)
Pijn aan de onderzijde van de hiel wordt in de volksmond vaak ‘hielspoor’ genoemd. Van een zuiver hielspoor is sprake wanneer er kalkafzetting plaatsgevonden heeft, wat een scherp puntje kan geven. Alsof je de hele dag in een punaise staat. Uiteindelijk gaat een steeds groter gebied pijn doen, waardoor de voet in het geheel minder belastbaar wordt.
Van een peesplaatontsteking (fasciitis plantaris) is er sprake wanneer de peesplaat onder de voet ontstoken is. Deze kan klachten geven aan de aanhechting (hiel of voorvoet), maar kan ook klachten geven in het verloop, de voetholte. Hierdoor is het mogelijk dat de hele voetzool moe aanvoelt of in het geheel pijnlijk is.
De klachten lijken veel op elkaar en behandeling is veelal hetzelfde, vandaar dat mensen ze vaak beiden ‘hielspoor’ noemen.
Symptomen:
- Pijn aan de onderzijde in het midden van de hiel; vooral het in beweging komen na rust is een van de meest genoemde symptomen. De vezels schuiven in rust in een verkorte positie in elkaar. Dat doen ze altijd, maar wanneer er sprake is van irritatie laten ze moeilijker los met een stijf gevoel als resultaat. Wanneer er enkele stappen gezet zijn, komen de vezels in de actieve stand, is de doorbloeding beter en wordt de voet soepeler. Dit noemen we ook wel startklachten.
- Pijn bij afwikkelen; het afrollen van de voet over de tenen is pijnlijk. Dit heeft te maken dat de peesplaat op rek komt, waardoor het geïrriteerde deel ook opgerekt wordt. Dat geeft weer extra irritatie. Een vicieuze cirkel van pijn tijdens het bewegen.
- Roodheid, warmte en zwelling; ontstekingsverschijnselen kunnen optreden. Een normaal verschijnsel. Ontstekingen zijn bedoeld om het lichaam te repareren, maar soms gaat hierbij wat mis en blijft het lichaam in een ontstekingsreactie hangen. Wanneer dat langer dan 6 wk duurt, spreken we van een chronische (langdurige) ontsteking.
- Pijn bij bewegen; bewegen op zich voelt vaak wel prettig. Alsof stilzitten de klachten verergert door het pijnlijke startgevoel blijven mensen vaak liever in beweging. Toch geeft dit ook klachten omdat de ontsteking rust nodig heeft om te kunnen herstellen. Dat merk je eind van de dag als de voeten moe en pijnlijk zijn.
Oorzaken
Een hielspoor of peesplaatontsteking kan verschillende oorzaken hebben. De oorzaak bepaald de hersteltijd.
- Afwijkende voetstand; voeten die veel naar binnen staan ofwel proneren, maken tijdens deze beweging een vergrote spanning op de peesplaat. Dat wordt vaak een probleem wanneer de belasting groter wordt of leeftijd een rol gaat spelen. Vergelijk het met een emmer die door de jaren gevuld wordt en op een bepaald moment overstroomt.
- Blokkade; een blokkering zorgt ervoor dat een bepaald gewricht niet soepel kan bewegen. Dit zorgt ervoor dat een ander deel van het lichaam moet compenseren. Zo kan het voorkomen dat er spanning ontstaat in de peesplaat wat tot overbelasting leidt. Vaak zie je deze vorm na een val of verzwikking.
- Beenlengteverschil; vaak staat de voet van het langste been het meest naar binnen. Dit is een compensatietruc van het lichaam om het bekken zo recht mogelijk te laten staan. Het vraagt wel een vergrote spanning van de peesplaat, die hierdoor overbelast kan raken.
- Overbelasting; soms vragen mensen erg veel van hun lichaam en vergeten ze de rust te nemen die het nodig heeft voor herstel. Dat kan zijn omdat ze hun sportprestatie willen verbeteren en vaker, langer of intensiever trainen. Het kan met werkzaamheden te maken die veranderd zijn, nieuwe sport of een toename in belasting, waardoor de lichamelijke belasting omhoog gaat.
- Slap/ ongeschikt schoeisel; het gaat met name om schoeisel dat geen ondersteuning geeft aan de voet. Denk aan een zomer op slippers lopen of schoeisel dat weinig steun geeft.
Niet iedereen krijgt deze klacht bij het lopen op slap schoeisel, maar de kans erop neemt flink toe.
Wat kun je zelf doen:
– Rekoefeningen voor de kuitspieren uitvoeren.
– Licht masseren (let op, u mag het voelen, maar het mag niet extreem pijnlijk zijn)
– Met de voetzool over een tennisbal rollen.
– Met de voetzool over een bevroren (leg een theedoek tussen de huid en het koude flesje) of juist warm flesje water rollen.
– Rust nemen en luisteren naar het lichaam. Dat blijkt in de praktijk het belangrijkste advies, maar tegelijkertijd ook het moeilijkste.
– Stabiele schoenen dragen met een dempende hak. Een hardloopschoen is ideaal voor deze klacht!
Wanneer naar de podotherapeut:
Hielklachten zoals hierboven beschreven kunnen voortkomen uit een afwijkende voetstand waarbij een afwijkend looppatroon het gevolg is. Hierdoor ontstaat er meer rek op de peesplaat (plantaire fascie), waardoor deze kan gaan irriteren of zelfs kan gaan ontsteken. Merk je dat klachten blijven? Neem dan even contact met ons op. We zoeken graag samen met je naar de oorzaak en de oplossing.